Τι είναι τα προβιοτικά?
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που ζουν κυρίως στο έντερο και έχουν ευεργετικές επιδράσεις στον οργανισμό μας ενισχύοντας την σωστή λειτουργία του. Τα προβιοτικά συμβάλλουν στην υγεία του εντερικού μικροβιώματος, και γενικότερα του πεπτικού συστήματος, κρατούν την ισορροπία ανάμεσα στα ‘’καλά’’ και επιβλαβή βακτήρια και βοηθούν στην άμυνα του οργανισμού έναντι παθογόνων μικροοργανισμών. Τα προβιοτικά υπάρχουν εκ φύσεως στο έντερο ωστόσο μπορούμε να τα προσλάβουμε μέσω ορισμένων τροφών ή συμπληρωμάτων όταν αυτό απαιτείται. Οι πιο γνωστοί προβιοτικοί μικροοργανισμοί είναι ορισμένα στελέχη μυκήτων όπως ο σακχαρομύκητας Boulardii και τα βακτήρια του γένους Lactobacillus και Bifidobacterium.
Προβιοτικά και υγεία του εντέρου
Τα προβιοτικά όπως αναφέραμε παραπάνω συμβάλλουν στην υγεία του εντερικού μικροβιώματος και κατά συνέπεια βοηθούν και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου (κοιλιακό άλγος, μετεωρισμός, αίσθημα φουσκώματος). Επιπλέον βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν από νόσο του Crohn, κολίτιδα και άλλες φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, ενώ μπορούν να βοηθήσουν στην βελτίωση των συμπτωμάτων που προκαλούνται από δυσανεξία στη λακτόζη αλλά και στη δυσκοιλιότητα καθώς βελτιώνουν τον χρόνο κένωσης του εντέρου. Τα προβιοτικά είναι χρήσιμα και κατά τις περιόδους που γίνεται χρήση αντιβιοτικών, καθώς περιορίζουν την διάρροια που προκύπτει από τη χρήση αυτών και βοηθούν στην ισορροπία της εντερικής χλωρίδας έτσι ώστε να αποφευχθούν προβλήματα όπως μικροβιακές λοιμώξεις.
Προβιοτικά και ανοσοποιητικό σύστημα
Τα προβιοτικά βοηθούν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και αναστέλλουν την ανάπτυξη των παθογόνων μικροοργανισμών. Συγκεκριμένα προβιοτικά, οι λακτοβάκιλλοι, αυξάνουν την άμυνα του οργανισμού έναντι των λοιμώξεων του εντέρου.
Άλλες επιδράσεις των προβιοτικών
Τα προβιοτικά συμβάλλουν στην σύνθεση και την αφομοίωση των βιταμινών του συμπλέγματος Β, της βιταμίνης Κ και του ασβεστίου, ενισχύοντας έτσι την υγεία των οστών.
Επιπλέον, τα προβιοτικά φαίνεται να βοηθούν στην μείωση της LDL χοληστερόλης μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.
Υπάρχουν μελέτες που έχουν αποδείξει ότι η κατανάλωση προβιοτικών μπορεί να έχει θετική επίδραση και στην ψυχολογία των ανθρώπων που τα λαμβάνουν, βοηθώντας στη μείωση της κατάθλιψης αλλά και του άγχους.
Τροφές πλούσιες σε προβιοτικά
Περιλαμβάνουν τις τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση όπως:
- Γιαούρτι
Αποτελεί μια από τις καλύτερες πηγές προβιοτικών. Παρασκευάζεται από γάλα που έχει υποστεί ζύμωση, κυρίως από βακτήρια γαλακτικού οξέος και bifidobacteria. Καλό είναι να αποφεύγουμε τα επιδόρπια γιαουρτιού καθώς είναι φτωχά σε προβιοτικά και να επιλέγουμε κάποιο παραδοσιακό κατσικίσιο ή πρόβειο γιαούρτι.
- Κεφίρ/ Ξινόγαλα
Έχουν ακόμα περισσότερα στελέχη βακτηρίων. Είναι προϊόντα φυσικής ζύμωσης και παράγονται με την προσθήκη βακτηρίων στο πρόβειο ή αγελαδινό γάλα. Λόγω της ιδιαίτερης γεύσης για να είναι πιο ανεκτά μπορούν να προστεθούν σε smoothies και μάλιστα είναι πιο ανεκτά σε άτομα με δυσανεξία στην λακτόζη.
- Τουρσί / Ξινολάχανο
Το λάχανο τουρσί είναι πολύ πλούσιο σε υγιείς ζωντανές καλλιέργειες. Όσο λιγότερο τυποποιημένο είναι τόσο πιο πλούσιο σε προβιοτικά. Προτιμάμε το τουρσί στο οποίο χρησιμοποιήθηκε άλμη και όχι ξύδι για την παραγωγή του καθώς η άλμη συμβάλλει περισσότερο στην ανάπτυξη των προβιοτικών.
- Μηλόξιδο
Δημιουργείται από τη ζύμωση των σακχάρων του χυμού μήλου μετά από την προσθήκη μικροοργανισμών, δηλαδή βακτήρια πλούσια σε προβιοτικά. Αυτή η ζύμωση του δίνει και την ιδιαίτερη γεύση με πολλαπλά οφέλη τόσο στην υγεία του εντέρου όσο και του οργανισμού.
Τι είναι τα πρεβιοτικά και ποιες οι διαφορές τους με τα προβιοτικά?
Τα πρεβιοτικά είναι μη αφομοιώσιμοι υδατάνθρακες που δρουν ως τροφή για τα προβιοτικά, αφού οι άνθρωποι δεν διαθέτουν τα ένζυμα που απαιτούνται για τη διάσπασή τους. Η κατανάλωση ενός τροφίμου ή συμπληρώματος πλούσιο σε προβιοτικά δεν εξασφαλίζει απαραίτητα την άμεση απορρόφηση των προβιοτικών από το πεπτικό σύστημα. Συνδυάζοντας όμως τα προβιοτικά με πρεβιοτικά στη διατροφή προκύπτουν τα συμβιωτικά, προϊόντα των οποίων η κατανάλωση μπορεί να αποφέρουν τα μέγιστα οφέλη στη διατροφή και την υγεία μας.
Τροφές πλούσιες σε πρεβιοτικά
Τα πρεβιοτικά λαμβάνονται κυρίως από φυτικές πηγές και προέρχονται κυρίως από υδατάνθρακες όπως:
- Αγκινάρες
- Σπαράγγι
- Μπανάνες (πράσινες)
- Πράσα
- Κρεμμύδια και σκόρδο
- Ξηροί καρποί
- Μήλα με φλούδα
- Όσπρια
- Κακάο
- Βρώμη
- Μύρτιλα και μούρα
Συνοψίζοντας
Η καλή λειτουργία του εντέρου διαδραματίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην γενικότερη υγεία του οργανισμού, για αυτό και η φροντίδα αλλά και βελτίωση του πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα. Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί και ανήκουν στα ‘’καλά’’ βακτήρια και αποδεδειγμένα συμβάλλουν στην υγεία και την σωστή λειτουργία του εντέρου, ειδικά εάν συνδυαστούν με τα πρεβιοτικά. Εκτός βέβαια από τα προβιοτικά είναι πολύ σημαντικό να ακολουθείται μια ισορροπημένη διατροφή, η οποία θα περιλαμβάνει μικρά και συχνά γεύματα και ποικιλία φρούτων και λαχανικών, που περιέχουν υψηλή περιεκτικότητα φυτικών ινών. Επίσης για τη γενικότερη βελτίωση της υγείας και την ποιότητα ζωής, φροντίστε να παραμένετε ενυδατωμένοι σε όλη την διάρκεια της ημέρας, προσπαθήστε να ελαττώσετε το άγχος και να εντάξετε στην καθημερινότητά σας την φυσική δραστηριότητα.