Τι είναι τα τεστ δυσανεξίας?
Τα τεστ δυσανεξίας υπόσχονται πως εντοπίζουν τις τροφές τις οποίες δεν μπορεί να μεταβολίσει ο οργανισμός μας και οι οποίες εάν αφαιρεθούν από το καθημερινό διαιτολόγιό μας, θα μας οδηγήσουν στην απώλεια βάρους. Άτομα που επιθυμούν να χάσουν βάρος και δυσκολεύονται καταφεύγουν πολύ συχνά σε αυτά τα τεστ. Όλοι μας ξέρουμε άλλωστε κάποιον που έκανε το τεστ και έχασε βάρος. Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί όντως να έχασαν βάρος ακολουθώντας τα αποτελέσματα ενός τεστ δυσανεξίας. Αυτό όμως δεν οφείλεται στο ίδιο το τεστ αλλά στον αποκλεισμό μεγάλων ομάδων τροφίμων. Ανάμεσα στις τροφές αυτές μπορεί να είναι και τρόφιμα με αυξημένη περιεκτικότητα σε ενέργεια, κορεσμένο λίπος και σάκχαρα. Συνεπώς, αποκλείοντας τόσες τροφές από το διαιτολόγιό μας, είναι λογικό να χάσουμε βάρος.
Ας διαχωρίσουμε τι είναι η τροφική δυσανεξία και τι η τροφική αλλεργία για να καταλάβουμε λίγο καλύτερα
Τι είναι η τροφική δυσανεξία ?
Ως τροφική δυσανεξία ορίζεται η επαναλαμβανόμενη ανεπιθύμητη αντίδραση του οργανισμού σε ένα τρόφιμο ή σε κάποιο συστατικό τρόφιμου κατά την οποία παρουσιάζονται πεπτικές διαταραχές όπως φούσκωμα, αέρια, διάρροια, ναυτία και έμετος ή δερματολογικά προβλήματα όπως ακμή, κνίδωση, έλκη στόματος κ.α.
Οι επιστημονικά πιο συχνές αιτίες της δυσανεξίας είναι:
- Η δυσανεξία στη λακτόζη, στην οποία παρατηρείται έλλειψη του ενζύμου λακτάση με αποτέλεσμα την αδυναμία πέψης της λακτόζης.
- Η κοιλιοκάκη, η οποία είναι μια αυτοάνοση κληρονομική πάθηση κατά την οποία παρατηρείται δυσανεξία στη γλουτένη, μια πρωτεΐνη δηλαδή που βρίσκεται στο σιτάρι και σε άλλα δημητριακά.
Τι είναι η τροφική αλλεργία ?
Εκτός από τον όρο τροφική δυσανεξία, υπάρχει και η τροφική αλλεργία. Ως τροφικές αλλεργίες ορίζονται οι σοβαρές αντιδράσεις που προκύπτουν μετά την κατανάλωση μικρής μόνο ποσότητας ενός συγκεκριμένου φαγητού και είναι το αποτέλεσμα μιας έντονης ανοσολογικής απόκρισης. Οι πιο κοινές τροφικές αλλεργίες περιλαμβάνουν αλλεργίες στα ψάρια, στα οστρακοειδή και στους ξηρούς καρπούς. Οι κοινές τροφικές αλλεργίες στα παιδιά περιλαμβάνουν το γάλα, τα αυγά, τα ψάρια και τους ξηρούς καρπούς με πιο σύνηθες τα φιστίκια.
Πως λειτουργούν τα τεστ δυσανεξίας ?
Τα τεστ δυσανεξίας μπορεί να δείξουν την υπερευαισθησία ή τη δυσανεξία του οργανισμού μας σε συγκεκριμένες τροφές ή συστατικά τροφών. Υπάρχουν διάφορα διαθέσιμα τεστ και πολλές μέθοδοι για τη διάγνωση αυτή, κάποια παραδείγματα είναι τα εξής:
Εξέταση αίματος IgG αντισωμάτων: αυτή η εξέταση αίματος ανιχνεύει αντισώματα IgG που υπάρχουν στο αίμα. Θεωρείται ότι η αύξηση των IgG κατόπιν κατανάλωσης ενός τροφίμου υποδηλώνει υπερευαισθησία στο τρόφιμο αυτό αλλά σε καμία περίπτωση δε μπορούμε να μιλήσουμε για δυσανεξία.
Λευκοκυτταρικό ή κυτταροτοξικό τεστ: γίνεται και αυτό με εξέταση αίματος. Τα λευκά αιμοσφαίρια αναμειγνύονται με το ύποπτο τρόφιμο και αν διογκωθούν τότε αυτό υποδηλώνει πιθανή υπερευαισθησία στο τρόφιμο.
Ηλεκτροδερματικό (Vega) τεστ: μετρά την ηλεκτρομαγνητική αγωγιμότητα στο σώμα. Το τρόφιμο στο οποίο έχουμε υπερευαισθησία θα παρουσιάσει μια πτώση στην ηλεκτρομαγνητική αγωγιμότητα.
Υπάρχουν και άλλα τεστ στην αγορά τα οποία μπορεί να βγάζουν συμπεράσματα τροφικής δυσανεξίας με τον έλεγχο των παλμών μας ή της ανάλυσης δείγματος από τα μαλλιά μας.
Παρολ’ αυτά κανένα από τα παραπάνω δεν έχει πάρει έγκριση και δεν έχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση.
Κάνουν τελικά ό,τι υπόσχονται τα τεστ δυσανεξίας ?
Η λογική των τεστ αυτών είναι πως ο οργανισμός δεν μπορεί να μεταβολίσει αποτελεσματικά κάποια τρόφιμα τα οποία είναι υπεύθυνα για την αύξηση του σωματικού βάρους.
Το τεστ τροφικής δυσανεξίας σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να μας υποδείξει ποιες τροφές μας παχαίνουν και ποιες όχι. Η αύξηση και η απώλεια βάρους σχετίζονται μόνο με το ενεργειακό ισοζύγιο. Αν καταναλώσουμε περισσότερες θερμίδες το βάρος θα αυξηθεί, εάν καταναλώσουμε λιγότερες το βάρος θα μειωθεί.
Άλλωστε η θεωρία αυτή των τεστ καταργήθηκε το 2016 με υπουργική απόφαση, η οποία αναφέρει πως κανένα εναλλακτικό τεστ τροφικής δυσανεξίας δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο και δεν πρέπει να εφαρμόζεται, καθώς δεν σχετίζονται με την απώλεια βάρους.
Αν ακόμη αναρωτιέστε πώς κάποια άτομα που έχουν κάνει τα εν λόγω τεστ έχασαν βάρος, η απάντηση είναι απλή, κατανάλωναν λιγότερες θερμίδες ! Συνήθως τα τεστ αφαιρούν τη γλουτένη, τη ζάχαρη, τα ζυμαρικά και άλλα θερμιδικά τρόφιμα με αποτέλεσμα να αποκλείουμε μεγάλες ομάδες τροφίμων και τελικά να έρχεται η απώλεια βάρους. Δεν ευθύνεται λοιπόν η ντομάτα ή το αγγούρι που αφαιρέσαμε από τη διατροφή αλλά το ενεργειακό έλλειμμα όπως αναφέρουμε και παραπάνω.
Συμπέρασμα
Η οποιαδήποτε χρήση των τεστ δυσανεξίας σε προγράμματα απώλειας βάρους δεν έχει καμία επιστημονική βάση. Εάν τελικά έχουμε κάνει το τεστ μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε μόνο για την ανακούφιση των γαστρεντερικών συμπτωμάτων με σταδιακή επανένταξη όμως αυτών των τροφίμων.
Η ισορροπημένη διατροφή με ποικιλία τροφών μαζί με τη συστηματική φυσική δραστηριότητα είναι το κλειδί για την διαχείριση του βάρους. Ο κάθε οργανισμός είναι μοναδικός και θα πρέπει να βρούμε την διατροφή που μας ταιριάζει και δεν επηρεάζει το σώμα μας.
